ادبیات نظری تحقیق رشد سياسي در تركيه، احزاب ترکیه
رشد سياسي در تركيه
تركيه به صورت جمهوري با نظام پارلماني اداره ميشود و نمايندگان كه معمولاً از طرف احزاب معرفي ميگردند با رأي مستقيم مردم و به مدت 5 سال انتخاب ميشوند . سيستم انتخاباتي تركيه به گونهاي است كه علاوه بر كسب اكثريت ارا در منطقهاي ، آن حزب بايد 10 درصد اراء سراسري تركيه را هم به خود اختصاص دهند .
معمولاً حزبي كه بيشترين تعداد نمايندگان را در مجلس دارد در صورت دارا بودن اكثريت مطلق به تنهايي و در غير اينصورت در ائتلاف با احزاب ديگر كه در مجلس داراي كرسي ميباشند مأمور تشكيل دولت شده و رهبر حزب به عنوان نخست وزير و رئيس دولت معرفي ميگردد . اين سيستم انتخاباتي گاهي باعث ميشود احزاب و يا افرادي كه اكثريت آراء را در منطقهاي كسب كردهاند ، اما در كل و در سراسر تركيه 10 درصد آراء مأخوذه را بدست نياوردهاند نتوانند وارد مجلس شوند . و در برخي مواقع باعث ايجاد ائتلافهاي شكننده بين احزاب مختلف با گرايشهاي فكري و ايدئولوژيهاي متفاوت براي تشكيل دولت در اين كشور شده است . تشكيل احزاب سياسي در اين كشور آزاد است و احزاب فقط بايد ملتزم به اصل لائيك بودن جمهوري تركيه باشند . ( 1 )
رئيس جمهور در تركيه ، رئيس حكومت ميباشد و توسط مجلس نمايندگان تركيه ، از ميان اعضاي مجلس ، يا قضات عالي رتبه و سران احزاب ، به مدت 7 سال انتخاب ميگردد . در صورت انتخاب هرگونه رابطة رئيس جمهور با حزب متبوعش بايد قطع شود . ( اما نخست وزير ميتواند ارتباط و رهبري حزب متبوع خود را در طول دورة نخست وزيري را هم عهده دار باشد .) رئيس جمهور نقش اجرايي ندارد و رئيس دولت و رياست هيئت وزيران با نخست وزير ميباشد . ( 2 )
خصوصيات احزاب در تركيه
احزاب در تركيه مانند ديگر كشورهاي پيشرفته و مدرن از نظر سياسي ، با مرزبندي و حدود مشخص و معيني فعاليت دارند ، وجود نيروهاي راست ، سوسيال ، اسلام گراي و چپ راديكال و ملي گراي و ... نشان دهندة اين نكته است .
ويژگيهاي احزاب تركيه عبارتند از :
1 - فرمايشي نبودن احزاب ، نه براي بودن بلكه براي زيستن در عرصة سياسي كشور موجوديت دارند .
2 - مشخص بودن سياستهاي كلان و خرد احزاب در سه محور فرهنگي ، سياسي و اقتصادي
3 - مشخص و روشن بودن مواضع احزاب پيرامون رويدادهاي داخلي و بين المللي
4 - شفافيت عضوگيري و انتخابات در ميان اعضاي حزب
5 - رسانه مند بودن تمامي احزاب و دارا بودن نشريات و كانالهاي تلويزيوني خصوصي )
6 - تمامي كارنامههاي اينترنتي احزاب و آخرين اطلاعات به روز بوده و همة مردم توانايي دسترسي به آن را دارند .
7 - در بيشتر مواقع تغييرات كادرهاي رهبري احزاب پس از شكستهاي انتخاباتي امري گريز ناپذير بوده است ( برخلاف ديگر كشورهاي منطقه در اين خصوص )
صحنة سياسي تركيه در پانزده سال اخير شاهد دگرگونيها و تحولات عظيمي از بعد